วันอาทิตย์ที่ 15 สิงหาคม พ.ศ. 2553

โรคอ้วน/2

ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากโรคอ้วน


ภาวะแทรกซ้อนจากโรคอ้วนจะค่อย ๆ สะสมอยู่ภายในร่างกาย พร้อมกับไขมันที่ค่อย ๆ สะสมมากขึ้นตามร่างกาย ภาวะแทรกซ้อนนี้อาจจะยังไม่แสดงอาการออกมา หรือถ้าแสดงออกมาก็จะนึก ไม่ถึงว่ามีสาเหตุมาจากโรคอ้วน ในบทจึงต้องการาชี้ให้เห็นแต่ละ ภาวะแทรกซ้อนที่เกิดมากขึ้นจากการมีไขมันสะสมในร่างกาย
เริ่มจากบริเวณลำคอ เมื่อมีไขมันสะสมมากขึ้นทางเดินหายใจจะค่อย ๆ ตีบแคบลง ถ้านั่งทำงานหรือยืนก็จะยังไม่ส่งผลกระทบใด ๆ แต่เมื่อนอนราบลง ทางเดินหายใจจะแคบลงทั้งจากกล้ามเนื้อและไขมันที่บริเวณคอส่วนหน้าตกทับลงมาที่หลอดลม และจากการที่ลิ้นตกลงมาในช่องคอในขณะนอน จึงทำให้หายใจเข้าลำบากและเกิดการนอนกรน เมื่ออ้วนมากขึ้นไปอีกจะมีการคั่งของก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ขณะนอน และมีการหยุดหายใจเป็นพัก ๆ ทำให้ออกซิเจนไปเลี้ยงสมองลดน้อยลง เมื่อตื่นนอนขึ้นมาจึงมีอาการคล้ายกับคนนอนไม่เต็มอิ่ม ทั้ง ๆ ที่นอนยาวมาทั้งคืน
อวัยวะต่อมาที่จะมีปัญหาก็คือ การมีไขมันที่ค่อย ๆ สะสมบริเวณหลอดเลือดมากขึ้น โดยเมื่อสะสมถึงจุดหนึ่งจะเริ่มมีความดันโลหิตสูงขึ้น การมีความดันโลหิตสูงจะทำให้หัวใจทำงานเหนื่อยมากกว่าปกติ แม้จะสูงขึ้นเพียงเล็กน้อย หัวใจก็ต้องทำงานมากกว่าเดิม 10 – 12 % ซึ่งในระยะยาวจะทำให้หัวใจอ่อนล้าเร็วกว่ากำหนด โดยอาจจะแสดงออกด้วยจังหวะการเต้นของหัวใจที่ผิดปกติ หรือกล้ามเนื้อหัวใจตายบางส่วน ซึ่งทั้งสองสาเหตุนี้จะทำให้หัวใจวายเฉียบพลันได้
ต่ำลงมาจรกหัวใจเล็กน้อยก็คือ ตับอ่อน เมื่อมีไขมันสะสมในร่างการมากขึ้นจะทำให้ร่างกายดื้อต่ออินซูลิน ทำให้ตับอ่อนต้องสร้างอินซูลินมากกว่าปกติ แต่ก็มีจำนวนไม่มากพอ ทำให้คนอ้วนเกิดเป็นโรคเบาหวาน การเกิดโรคเบาหวานเนื่องจากโรคอ้วนนี้จะส่งผลเสียต่อตับ หัวใจ และอวัยวะอื่น ๆ ทำให้อวัยวะต่างๆ ทั่วร่างกายเสื่อมโทรมก่อนวัน การจะรักษาโรคเบาหวานที่มีสาเหตุจากโรคอ้วน นี้จึงต้องรักษาไปพร้อม ๆ กับโรคอ้วน จึงจะได้ผลดี
อวัยวะข้างเคียงกันที่เริ่มมีคนพูดถึงกันมากขึ้นก็คือ ตับ เมื่อมีไขมันตามร่างกายมากขึ้น ก็จะมีไขมันสะสมที่ตับมากขึ้น ทำให้ตับเกิดการอักเสบ และเมื่อปล่อยให้อักเสบนาน ตับจะเริ่มแข็ง ประสิทธิภาพการทำงานลดลง จนในที่สุดก็จะเกิดอาการตับวาย หรือเกิดโรคมะเร็งตบได้ ในปัจจุบันนี้โรคตับอักเสบอันเนื่องมาจากไขมัน เป็นสาเหตุอันดับหนึ่งของโรคตับอักเสบทุกชนิดรวมกัน
นอจากนี้ยังมีภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ อันเนื่องมาจากโรคอ้วน เช่น โรคไต โรคปอด และโรคผิวหนัง จากการสำรวจพบว่าในประเทศที่พัฒนาแล้ว ค่าใช้จ่ายทางการแพทย์ส่วนใหญ่เป็นค่ารักษาภาวะแทรกซ้อนอันเนื่องมาจากโรคอ้วน สำหรับประเทศไทย ค่าใช้จ่ายทางด้านนี้ก็กำลังเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ เพราะการรักษาภาวะแทรกซ้อนแต่ละชนิดต้องใช้ค่ารักษามากและเป็นการรักษาที่ไม่หาย คือต้องรักษายานาน ตราบใดที่ยังไม่ได้รักษาโรคอ้วนซึ่งเป็นสาเหตุหลักให้หายขาด
เมื่อเล็งเห็นว่าปัญหาโรคอ้วนทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนมากมายเช่นนี้ เราจึงควรหันมาเน้นทางด้านการป้องกันไม่ให้เกิดโรคอ้วน โดยโรคอ้วนจะเกิดจากการที่น้ำหนักตัวจะค่อย ๆ เพิ่มขึ้น สำหรับผู้ใหญ่ก็สังเกตได้ง่ายว่ากำลังจะเป็นโรคอ้วนหรือยัง โดยถ้าเป็นผู้ชายให้ใช้ความสูงลบด้วย 100 เช่น ถ้ามีความสูง 170 เซนติเมตร เมื่อลบด้วย 100 น้ำหนักตัวที่ควรจะเป็น คือ 70 กิโลกรัม สำหรับผู้หญิงให้ใช้ความสูงลบด้วย 105 เช่น ถ้าสูง 160 เซนติเมตร น้ำหนักตัวก็ไม่ควรเกิน 55 กิโลกรัม บางครั้งน้ำหนักตัวอาจจะมากกว่าเกณฑ์นี้ได้ 1 - 2 กิโลกรัม แต่ก็ควรรีบลดลงมาให้อยู่ในเกณฑ์ภายใน 1 – 2 สัปดาห์ เพราะถ้าปล่อยให้น้ำหนักเกินไปนาน ๆ ก็จะทำให้น้ำหนักตัวค่อย ๆ สะสมเพิ่มขึ้นทีละน้อย ดังนั้นจึงอยากเน้นให้ทุกคนหันมาสนใจป้องกันการเกิดโรคอ้วนจะดีกว่า
การเปลี่ยนวิธีการทำกิจวัตรประจำวันก็มีส่วนป้องกันการเกิดโรคอ้วนได้ เช่น การเพิ่มการเดินให้มากขึ้นในการทำงานหรือการใช้ชีวิตในแต่ละวัน เช่น การเดินขึ้นลงบันไดแทนการใช้ลิฟต์ การเดินไปสถานที่ต่าง ๆ แทนการนั่งรถ หรือการออกกำลังกายเป็นประจำ โดยอาจจะเลือกทำก่อนหรือหลังเลิกงาน เช่น การวิ่ง เหยาะๆ ที่สนาม ½ - 1 ชั่วโมง หรือวันหยุดเสาร์ – อาทิตย์ ก็เพิ่มการออกกำลังกายโดยการวิ่งในสวนสาธารณะวันละ 1 ชั่วโมง หรือว่ายน้ำวันละ 1 ชั่วโมง ก็จะเป็นการป้องกันไม่ให้เกิดโรคอ้วนได้
ด้านการรับประทานอาหาร ถ้ารู้จักวิธีการก็จะป้องกันมิให้เกิดโรคอ้วนได้เช่นกัน โดยการกำหนดว่าในแต่ละจะรับประทานอาหารรวมของกินเล่นอื่นๆ ไม่เกิน 4 ครั้ง คือ เช้า กลางวัน เย็น และก่อนนอน โดยที่มื้อเช้าเริ่มด้วยอาหารอ่อน ๆ ตามด้วยมื้อกลางวันทีเป็นก๋วยเตี๋ยว และมื้อเย็นเป็นข้าวสวยที่มีข้าวเพียง 2 ทัพพี ส่วนก่อนนอนอาจจะรับประทานผลไม้ให้พอเหมาะพอดี ถ้ามื้อใดมีการรับประทานมากกว่าปกติ ก็ควรจะลดอาหารในมื้อถัดไป ลงครึ่งหนึ่ง ทำเช่นนี้อย่างสม่ำเสมอ ก็จะช่วยกันไม่ให้เรามีน้ำหนักตัวเกินกว่าเกณฑ์ได้
เนื้อหาสาระที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ ต้องการรณรงค์ให้ทุกคนหันมาป้องกันไม่ให้น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นจนเป็นโรคอ้วน และการรับประทานอาหารดังที่กล่าวมาก นอกจากจะช่วยไม่ให้น้ำหนักเพิ่มขึ้นแล้วยังช่วยส่งเสริมให้มีสุขภาพที่ดีด้วย จึงขอให้ทุกคนเริ่มทำตั้งแต่วันนี้เลย

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น